آلارم قیمت غذا در جهان/نرخ‌ها بر قله ۱۰ ساله جولان می‌دهند
شاخص قیمت غذای فائو که قیمت عمده کالاهای غذایی مبادله‌شده در سطح جهان را نشان می‌دهد، در قله ۱۰ساله قرار گرفت. فائو در جدیدترین گزارش خود ضمن هشدار نسبت به گرانی غذا اعلام کرد که افزایش هزینه نهاده‌های تولید، ادامه روند همهگیری و شرایط نامعلوم آب و هوایی، فضای اندکی برای خوش‌بینی نسبت به بازگشت بازار به حالت عادی در سال ۲۰۲۲ باقی میگذارد.
به گزارش روابط عمومی انجمن تامین کنندگان غلات ایران، آخرین گزارش سازمان خواربار و کشاورزی ملل‌متحد گویای کاهش ۹/ ۰درصدی شاخص قیمت مواد غذایی در آخرین ماه سال۲۰۲۱ نسبت به ماه گذشته است. طبق این گزارش به‌جز لبنیات قیمت سایر مواد غذایی اصلی نسبت به ماه گذشته آن کاهش داشته است و روغن‌‌‌‌‌‌‌‌‌های نباتی و شکر با کاهش قیمت قابل‌ملاحظه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای روبه‌رو بوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. با این وجود متوسط قیمت مواد غذایی در سال۲۰۲۱ با افزایش بیش از ۲۸درصدی نسبت به ۲۰۲۰ مواجه بوده است، به‌طوری که متوسط قیمت تمامی مواد غذایی موجود در این شاخص به‌طور قابل‌ملاحظه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای نسبت به سال قبل افزایش داشته است.
بر اساس این گزارش متوسط قیمت مواد غذایی در ۲۰۲۱ به بیشترین میزان خود در طول ۱۰سال گذشته رسیده است. فائو پیشتر نسبت به اثرات افزایش قیمت مواد غذایی بر تورم ریسک آن برای کشورهای فقیرتر وابسته به واردات مواد غذایی هشدار داده بود.
عبدالرضا عباسیان، اقتصاددان ارشد فائو می‌گوید، به‌طور معمول افزایش قیمت‌ها سبب افزایش تولید خواهد شد، ولی افزایش هزینه نهاده‌های تولید، ادامه روند همهگیری و شرایط نامعلوم آب و هوایی در جهان، فضای اندکی برای خوش‌بینی نسبت به بازگشت بازار به حالت عادی در سال۲۰۲۲ باقی میگذارد. بر اساس این گزارش شاخص قیمت غلات فائو در دسامبر۲۰۲۱ با ۶/ ۰درصد کاهش نسبت به‌ماه گذشته آن روبه‌رو بوده است.
قیمت‌های صادراتی گندم در این دوره نسبت به‌ماه گذشته کاهش داشته است؛ با این وجود قیمت‌های ذرت به علت افزایش تقاضا و نگرانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها از بابت پایداری خشکسالی در برزیل با افزایش مواجه بوده است.
قیمت‌های جهانی جو نیز در این دوره کاهش داشته، ولی قیمت‌های جهانی ذرت خوشه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای تحت‌تاثیر بازار ذرت با افزایش مواجه بوده است. با این وجود بر اساس محاسبات فائو متوسط قیمت غلات در سال۲۰۲۱ نسبت به سال گذشته بیش از ۲۷درصد افزایش داشته و بیشترین افزایش سالانه را از سال۲۰۱۲ به ثبت رسانده است.
قیمت‌های جهانی ذرت و گندم به ترتیب بیش از ۴۴ و ۳۱درصد نسبت به ۲۰۲۰ افزایش داشتهاند که علت عمده آن تقاضای قوی و محدودیت عرضه گزارش شده است. برنج تنها غله‌ای است که قیمت میانگین آن نسبت به سال گذشته کاهش داشته است؛ متوسط قیمت جهانی برنج نسبت به۲۰۲۰ با ۴درصد کاهش روبه‌رو بوده است. فائو علت اصلی این امر را موجودی صادراتی قابل‌عرضه بالا و رقابت میان تامین‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنندگان اعلام کرده است.
شاخص قیمت روغن‌‌‌‌‌‌‌‌‌های نباتی نیز در‌ماه دسامبر۲۰۲۱ نسبت به‌ماه گذشته ۳/ ۳درصد کاهش داشته است. این کاهش عمدتا به‌دنبال کاهش قیمت‌های جهانی روغن پالم و آفتابگردان اتفاق افتاده است.
در حالی‌‌‌‌‌‌‌‌‌که قیمت‌های جهانی روغن سویا و روغن کلزا نسبت به ماه قبل تقریبا بدون تغییر بوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. نگرانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها از بابت افزایش موارد کووید-۱۹ سبب کاهش تقاضای روغن پالم در این دوره بوده است. در همین حال، کاهش قیمت‌های روغن آفتابگردان نیز منعکس‌کننده محدودشدن تقاضاست.
با این وجود متوسط قیمت روغن‌‌‌‌‌‌‌‌‌های نباتی در سال۲۰۲۱ نسبت به سال گذشته بیش از ۶۵درصد افزایش یافته که بیشترین افزایش سالانه آن در تمام دوران‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها بوده است.
شاخص قیمت لبنیات اما برخلاف سایر شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌‌های قیمت مواد غذایی در‌ماه دسامبر افزایش یافته، به‌طوری‌که نسبت به‌ماه قبل ۸/ ۱درصد افزایش داشته است. قیمت‌های جهانی کره و پودر شیر در آخرین‌ماه سال۲۰۲۱ همچنان روند افزایشی خود را حفظ کردهاند که علت عمده آن تقاضای بالای وارداتی این محصولات، همزمان با محدودیت موجودی صادراتی ناشی از کاهش تولید در مناطق اروپای‌غربی و اقیانوسیه بوده است، اما برخلاف کاهش جهانی تولید شیر در‌ماه دسامبر، تولید پنیر در ماه پایانی سال۲۰۲۱ افزایش داشته است، چراکه کشاورزان آن را به سایر جایگزین‌‌‌‌‌‌‌‌‌های لبنی ترجیح داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند.
بر اساس گزارش فائو، متوسط قیمت جهانی لبنیات در سال۲۰۲۱ نسبت به سال‌قبل حدود ۱۷درصد افزایش داشته است که نمایانگر تقاضای وارداتی پایدار محصولات لبنی بالاخص از سوی آسیا و عرضه محدود این محصولات از سوی کشورهای اصلی تولیدکننده است.
طبق گزارش فائو، شاخص قیمت گوشت در دسامبر۲۰۲۱ نسبت به ماه گذشته تغییر اندکی را تجربه کرده است. در آخرین‌ماه سال۲۰۲۱ قیمت‌های جهانی گوشت ماکیان و گوشت گوسفند نسبت به ماه گذشته آن کاهش داشتهاند. قیمت‌های جهانی گوشت خوک نیز در این دوره برای ششمین‌ماه متوالی افت کرده است.
با این وجود، متوسط قیمت جهانی گوشت در سال۲۰۲۱ با افزایش بیش از ۱۲درصدی نسبت به سال گذشته مواجه بوده است. در میان سایر محصولات گوشتی، گوشت گوسفند در سال گذشته میلادی بیشترین افزایش را تجربه کرده است و پس از آن نیز افزایش قیمت‌های جهانی گوشت گاو و ماکیان قرار دارد. قیمت‌های جهانی گوشت‌خوک در ۲۰۲۱ اندکی نسبت به ۲۰۲۰ کاهش داشته است.
شاخص قیمت شکر نیز در دسامبر ۲۰۲۱ بیش از ۳درصد نسبت به‌ماه قبل آن کاهش داشته است. بر اساس گزارش فائو این کاهش منعکس‌کننده نگرانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها از بابت تاثیر سویه اُمیکرون بر تقاضای جهانی شکر پس از ازسرگیری اقدامات محدودکننده در بسیاری از مناطق بوده است.
کاهش ارزش پول برزیل در مقابل دلار و کاهش قیمت اتانول نیز در کاهش قیمت جهانی شکر در ماه دسامبر نقش داشتهاند، اما به‌رغم کاهش ماه دسامبر، متوسط قیمت جهانی شکر در سال۲۰۲۱ نسبت به سال گذشته بیش از ۳۷درصد افزایش داشته است.
